Sommige gemeenten richten een AGB, of autonoom gemeentebedrijf, op waaraan ze het beheer van bepaalde activiteiten toevertrouwen, zoals bijvoorbeeld de exploitatie van sportaccommodaties.
Of een AGB btw moet aan te rekenen, en dus ook een recht op aftrek van btw heeft, hangt af van de vraag of de AGB een winstoogmerk heeft. Als de AGB inderdaad een winstoogmerk heeft, dan zijn haar handelingen in principe onderworpen aan btw. Heeft ze daarentegen geen winstoogmerk, dan kan de btw-vrijstelling toegepast worden. Maar in dat geval heeft ze geen recht op aftrek van btw. Het is dus cruciaal om na te gaan of de AGB al dan niet een winstoogmerk heeft.
De vraag of een AGB al dan niet moet worden beschouwd als een instelling met winstoogmerk, werd opnieuw onderzocht door de btw-administratie (Circulaire 2022/C/100 van 13 oktober 2022).
Hoe het winstoogmerk vaststellen?
Aangezien het nastreven van een winstoogmerk niet kan worden afgeleid uit de loutere vermelding ervan in de statuten, moet worden bepaald op welke wijze het daadwerkelijke bestaan van een winstoogmerk (en dus van een uitkeerbare winst) in hoofde van het AGB kan worden vastgesteld.
De btw-administratie stelt in haar aanschrijving dat het niet voldoende is om louter het boek voor inkomende facturen en het boek voor uitgaande facturen/dagboek voor ontvangsten te vergelijken.
In plaats daarvan moet het bedrijfsresultaat (inclusief afschrijvingen, aanleggen van voorzieningen, enz.) in aanmerking worden genomen, met uitsluiting van uitzonderlijke uitgaven en uitzonderlijke inkomsten. Ook de werkings- en kapitaalsubsidies die door de gemeentelijke overheid uitgekeerd worden aan het AGB, worden buiten beschouwing gelaten en komen niet in aanmerking bij de vaststelling van het bestaan van een winst. Enkel werkingssubsidies en investeringssubsidies die door een andere entiteit dan een gemeentelijke overheid aan het autonoom gemeentebedrijf worden ter beschikking gesteld, worden wel in aanmerking genomen.
Ook de door de gemeente aan het AGB toegekende prijssubsidies worden in aanmerking genomen om te bepalen of de statutaire bepalingen inzake winstoogmerk en het doel winsten uit te keren al dan niet theoretisch zijn.
Welke prijssubsidies?
De administratie gaat er van uit dat subsidies die door een gemeente aan het AGB worden betaald, kunnen worden beschouwd als prijssubsidies, indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- vóór de aanvang van de activiteiten of vóór het begin van een nieuw boekjaar bepaalt het AGB de prijs van elk van de diensten die het zal verrichten (in dit geval wordt voor elk van deze diensten een andere prijs vastgesteld naar gelang van de aard van de afnemer van deze diensten (al dan niet inwoner van de gemeente, lid van een club, school, … );
- op dezelfde manier, zal de gemeente vóór aanvang van de activiteiten van het AGB of vóór het begin van een nieuw boekjaar van het AGB het bedrag van de prijssubsidie bepalen die zij voornemens is toe te wijzen aan elke door het AGB verleende dienst (in dit geval met onderscheid naar gelang de aard van de ontvanger van de diensten); het is dus vereist dat het bedrag van de prijssubsidies bepaald is voordat het AGB enige dienst verricht;
- deze geïndividualiseerde bedragen kunnen slechts tweemaal per jaar worden herzien; ook hier wijzen we er op dat de prijssubsidies uitsluitend voor toekomstige diensten worden aangepast; de bewijslast voor de datum van inwerkingtreding van deze nieuwe bedragen en voor het feit dat zij niet met terugwerkende kracht worden gehanteerd, ligt bij het AGB;
- deze geïndividualiseerde bedragen worden berekend op basis van het werkelijke aantal door het AGB verrichte diensten en niet op basis van een geraamd aantal aan het begin van de activiteit of aan het begin van het boekjaar;
- de btw op de prijssubsidies wordt opeisbaar volgens de regels die van toepassing zijn op de inkomsten waarmee zij verband houden.
Deze circulaire vervangt btw-beslissing nr. E.T.129.288 van 19 januari 2016 met ingang van 1 januari 2023.
Onze Bofidi-experten helpen je graag verder
Heb je nog specifieke vragen over deze circulaire? Aarzel dan niet om ons te contacteren. Het team van Bofidi experten helpt je graag verder.