Algemeen
De innovatieaftrek is de opvolger van de vroegere octrooiaftrek en is wegens zijn succes niet meer weg te denken uit het Belgische fiscale landschap. Uit de cijfers in het recente jaarverslag van de Dienst Voorafgaande Beslissingen is het aantal rulings verdubbeld ten opzichte van vorig jaar. Naast dit gegeven is de innovatieaftrek recentelijk wederom in de schijnwerpers gekomen naar aanleiding van het wijzigen van bepaalde standpunten in de zogenaamde FAQ’s over de innovatieaftrek alsook de publicatie van het koninklijk besluit dd. 2 oktober 2019 dat de regels inzake de bewijsstukken – eindelijk – regelt.
Tot slot heeft de Dienst Voorafgaande Beslissingen bekend gemaakt in een newsflash van september 2019 dat alle aanvragen (let wel: er dient nog geen volledige ruling te worden opgeleverd) met betrekking tot boekjaar 2019 voor 31 januari 2020 moeten ingediend zijn teneinde nog tijdig een beslissing te kunnen afleveren. Ook dit element wijst wederom op het huidige succesverhaal van de innovatieaftrek.
Gelet op het grootschalig gebruik van deze maatregel in de praktijk en de veelal toegankelijke kwalificatievoorwaarden, zetten wij in wat volgt beknopt de algemene krijtlijnen van deze maatregel (nogmaals) uiteen. Gezien maar liefst de helft van de gepubliceerde rulings op heden bestaat uit de inkomsten uit software zal de focus vooral hierop gevestigd worden.
Wat is de innovatieaftrek?
Via de innovatieaftrek kunnen vanaf 1 juli 2016 de netto-inkomsten voortvloeiend uit een aantal intellectuele eigendomsrechten voor 85% (in plaats van 80% onder de vroegere octrooiaftrek) vrijgesteld worden van vennootschapsbelasting.
Welke eigendomsrechten?
De intellectuele eigendomsrechten die hiervoor specifiek in aanmerking komen zijn:
- een octrooi;
- aanvullend beschermingscertificaat;
- kwekersrechten;
- auteursrechtelijk beschermde software;
- weesgeneesmiddelen; en
- data- en/of marktexclusiviteit voor gewasbeschermingsmiddelen, geneesmiddelen voor menselijk of dierlijk gebruik.
Welke inkomsten?
Specifiek is de innovatieaftrek toepasbaar in het geval de betrokken entiteit inkomsten behaalt uit licenties of wanneer de vennootschap zelf octrooien, software of andere intellectuele eigendomsrechten exploiteert. Ook het intern gebruik van software, octrooien of andere rechten kan onder de toepassing van de maatregel vallen (o.a. schadevergoedingen bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten, vergoedingen verkregen bij de vervreemding van intellectuele eigendomsrechten die de aard hebben van een vast actief).
Teneinde te kunnen genieten van voormelde maatregel is het wel cruciaal dat de entiteit eigenaar, mede-eigenaar, licentiehouder (al dan niet exclusief) of vruchtgebruiker is van het desbetreffende intellectueel eigendomsrecht.
Netto-inkomsten benadering
Merk vervolgens op dat de innovatieaftrek wordt berekend op basis van de netto innovatie–inkomsten, i.e. de bruto-inkomsten verminderd met alle kosten gerelateerd aan het desbetreffende intellectueel eigendomsrecht.
In het geval dat uit dergelijke benadering een negatief resultaat voortvloeit, dan wordt dit resultaat in mindering gebracht van de netto innovatie-inkomsten van elk van de volgende belastbare tijdperken.
Toepassing nexus-breuk
Tot slot wordt het fiscaal voordeel gelimiteerd op grond van de zogenaamde “nexus-breuk”. De achterliggende gedachte hiervan is dat de eigen kosten voor het ontwikkelen van specifieke kwalificerende immateriële vaste activa worden gebruikt als een richtsnoer voor het voorhanden zijn van voldoende materiële (substantiële) activiteiten in hoofde van de belastingplichtigen die gebruik wensen te maken van de maatregel. De innovatieaftrek is in het bijzonder niet van toepassing indien de ontwikkeling is uitbesteed aan verbonden partijen of in het geval de intellectuele eigendomsrechten extern werden verworven.
De nexus-breuk wordt als volgt berekend:
Kwalificerende uitgaven x 130%
Globale uitgaven
Het resterende bedrag na het berekenen van het netto inkomen en het toepassen van de “nexus-breuk” komt in aanmerking voor een aftrek ten belope van 85% in de vennootschapsbelasting.
In wat volgt wordt verder kort ingegaan op de specifieke kwalificatievoorwaarden om te spreken van innovatieve software.
Kwalificatievoorwaarden software
Zoals eerder vermeld is de maatregel onder meer van toepassing op inkomsten uit auteursrechtelijk beschermde software. In België bestaat er echter geen specifiek auteursrecht voor software en gelden bijgevolg dus geen bijzondere registratievoorwaarden.
Teneinde te kunnen kwalificeren voor toepassing van de innovatieaftrek moeten volgens de administratie de volgende drie voorwaarden cumulatief worden voldaan:
- De computerprogramma’s moeten aldus auteursrechtelijk zijn beschermd.
- Het computerprogramma mag vóór 1 juli 2016 geen inkomsten genereren (moeilijk om te controleren). In de praktijk is het steeds van belang aan te tonen dat de oorspronkelijke software – indien deze er is – na 1 juli 2016 economisch volledig gedateerd is of een termijn te bepalen waarbinnen de software nog zonder aanpassingen (updates) zou kunnen worden gebruikt. Dit laat toe om tevens software, die reeds inkomsten genereerde van voor de datum, in aanmerking te laten nemen.
- Tot slot moet het auteursrechtelijk beschermde computerprogramma innovatief zijn (cf. voorvloeien uit O&O activiteiten). Zo kan er een bindend advies gevraagd worden aan BELSPO door de belastingplichtige alsook door de fiscus.
In de praktijk vormt dit bindend BELSPO-advies echter de facto een verplichte voorwaarde voor de Dienst Voorafgaande Beslissingen voor het bekomen van een beslissing rond de innovatieaftrek.
Tot slot verdient het opmerking dat de berekening van het innovatief inkomen van software geen evidentie uitmaakt en de Dienst Voorafgaande Beslissingen hierover een zeer terughoudende visie en berekening op nalaat. De meest traditionele inkomsten zijn deze die voortkomen uit van derden ontvangen licentievergoedingen gerelateerd aan de software. Maar ook wanneer de software geïntegreerd is in het productieproces of is inbegrepen in de verkoopprijs van goederen en/of diensten kan een innovatie-inkomen voorhanden zijn (o.a. wat betreft de implementatie, maintenance, helpdesk, abonnementsformule, etc).
Verwijzing kan in dit kader gemaakt worden naar het jaarverslag van 2018 waarin de Dienst Voorafgaande Beslissingen het berekeningsmodel concreet toelicht voor software bedrijven: https://www.ruling.be/nl/downloads/jaarverslag-2018
Conclusie
Op basis van bovenstaande uiteenzetting en het huidige succes van deze maatregel verdient het aanbeveling om steeds de specifieke voorwaarden van de innovatieaftrek af te toetsen in de praktijk en na te gaan of de onderneming al dan niet aan innovatie doet. Het in kaart brengen van de innovaties gebeurt door het screenen van de huidige en toekomstige activiteiten van de onderneming. Hierna zal dan onderzocht moeten worden welke innovaties beschermd kunnen worden via octrooien, kwekersrechten en innovatieve software.
Afhankelijk van de feitelijke situatie dient te worden nagegaan of indiening van een rulingaanvraag bij de Dienst Voorafgaande Beslissingen wenselijk is. Het bekomen van een positieve beslissing voorziet immers in de voorafgaande zekerheid en bevestiging dat de fiscale administratie akkoord gaat met de manier hoe de innovatieaftrek zal worden toegepast en onderbouwd binnen de specifieke onderneming. Deze voorafgaande zekerheid wordt hierbij verleend voor een periode van 5 jaar (en eenvoudig verlengbaar) wat betreft octrooien en 3 jaar wat betreft de innovatieve software.
Moest u bijkomende vragen hebben over deze regeling, aarzel zeker niet om ons te contacteren.