In onze BofiFlash van 23 december 2021 hadden we het al over het nieuwe fiscale gunstregime voor expats. Het voorstel werd toen goedgekeurd en gepubliceerd op 31 december 2021. Dit betekent dat het nieuwe regime van toepassing is sinds 1 januari 2022. Tijd voor een uitgebreidere update dus.
Toegangsvoorwaarden
Het nieuwe expat regime kan worden opgedeeld in twee stelsels: het ‘Bijzonder Belastingstelsel voor Ingekomen Belastingplichtigen’ (BBIB) en het ‘Bijzonder Belastingstelsel voor Ingekomen Onderzoekers’ (BBIO). Binnen deze twee stelsels bekomen de expats een identiek belastingvoordeel, maar er zijn verschillen op het vlak van het personele toepassingsgebied en de toegangsvoorwaarden.
Bijzonder Belastingstelsel voor Ingekomen Belastingplichtigen
Zowel werknemers als bedrijfsleiders kunnen gebruik maken van het stelsel van belastingplichtigen indien ze een voldoende hoge bezoldiging ontvangen. Deze minimale bezoldiging bedraagt 75.000 EUR per kalenderjaar. Hiermee wordt de brutobezoldiging geviseerd, dus: vóór aftrek van sociale zekerheidsbijdragen, en met inbegrip van het vakantiegeld, de eindejaarspremie, de voordelen van alle aard, de bonussen en andere belastbare gratificaties .De vrijgestelde bezoldigingen (artikel 38 WIB92), zoals de maaltijdcheques en ecocheques, en de kosten eigen aan de werkgever worden uitgesloten van deze brutobezoldiging.
Voor het eerste jaar van tewerkstelling en voor het jaar van vertrek uit België zal deze minimumbezoldiging geprorateerd worden op basis van de tewerkstellingsperiode in België. Ook wanneer er een onderbreking is van de werkzaamheid in België en het loon niet verder wordt uitbetaald of bij salary splits (wanneer het individu slechts een deel van de prestaties in België verricht), moet het salaris geprorateerd worden. De Koning zal dit bedrag om de 3 jaar en voor het eerst in inkomstenjaar 2024 indexeren. Belangrijk is dat deze drempel gerespecteerd moet worden gedurende de volledige periode van de tewerkstelling in België. Zo niet, dan verliest de belastingplichtige het regime voor dat jaar én voor de jaren die volgen.
In dit stelsel geldt geen voorwaarde inzake diploma of beroepservaring.
Zowel bedrijfsleiders van de eerste als de tweede categorie van artikel 32 WIB92 kunnen genieten van dit stelsel. Belangrijk is dat er aangetoond moet worden dat ze betrokken zijn bij de dagelijkse leiding van de onderneming. Louter deel uitmaken van de raad van toezicht volstaat bijvoorbeeld niet. Bedrijfsleiders die (mede)oprichter van de betrokken vennootschap zijn én bedrijfsleiders die 30% of meer van het kapitaal van de vennootschap vertegenwoordigen worden tevens uitgesloten van het nieuwe expat regime. Dit omdat het, volgens de memorie van toelichting, eerder logisch is dat deze personen actief zijn in de onderneming, en deze dus geen bijzonder stelsel nodig hebben om hun aanstelling te faciliteren.
De betrokken werknemer/bedrijfsleider moet ofwel rechtstreeks zijn aangeworven in het buitenland, ofwel binnen een multinationale groep ter beschikking gesteld zijn. Deze rechtstreekse aanwerving moet gebeuren via een Belgische inrichting van een buitenlandse vennootschap, een vzw of een binnenlandse vennootschap.
Wat betreft de rechtstreekse aanwerving door een binnenlandse vennootschap werden nog enkele zaken gewijzigd in het definitieve wetsontwerp. In het voorontwerp van deze wet stond dat het in dit geval moest gaan om een dochtervennootschap van een buitenlandse vennootschap of een dochter die deel uitmaakt van een multinationale groep. Deze dochter-voorwaarde werd echter niet toegevoegd aan het definitieve wetsontwerp. Bijgevolg is het voldoende dat de rechtstreekse aanwerving gebeurt door een binnenlandse vennootschap, zonder dat hier extra voorwaarden aan verbonden worden.
Bijzonder Belastingstelsel voor Ingekomen Onderzoekers
Bij het stelsel van de onderzoekers zijn enkele toegangsvoorwaarden anders. Enkel werknemers kunnen gebruik maken van dit stelsel, én ze moeten beschikken over een masterdiploma in welbepaalde opleidingsrichtingen (exacte of toegepaste wetenschappen, de burgerlijke ingenieurswetenschappen, de medische wetenschappen, de dierengeneeskunde, de farmaceutische wetenschappen, de architectuurwetenschappen of de landbouwwetenschappen) of over een relevante beroepservaring van minstens 10 jaar. Hier geldt echter geen voorwaarde van minimumbezoldiging.
Onder een onderzoeker wordt verstaan: ‘elke werknemer die alleen of in groep, uitsluitend of hoofdzakelijk onderzoeksactiviteiten verricht met wetenschappelijk, fundamenteel, industrieel of technisch karakter, binnen een laboratorium dat of een onderneming die een of meerdere programma’s inzake onderzoek en ontwikkeling voert’. Met een uitsluitende of hoofdzakelijke activiteit wordt een tijdsbesteding van minimaal 80% van de werktijd bedoeld.
Ook hier moet er sprake zijn van een aanwerving in het buitenland of een terbeschikkingstelling binnen een multinationale groep, zoals reeds uitgelegd bij het BBIB.
Voor beide stelsels mogen de werknemers/bedrijfsleiders gedurende 60 maanden voorafgaand aan de indiensttreding geen Belgisch rijksinwoner geweest zijn, niet binnen een afstand van 150 km van de Belgische grens gewoond hebben én niet belast zijn geweest binnen de Belgische BNI op een beroepsinkomen.
De 30%-regel
Het grote voordeel aan het expat regime is het feit dat heel wat kosten die betrekking hebben op de tewerkstelling in België beschouwd worden als kosten eigen aan de werkgever en bijgevolg belastingvrij kunnen worden terugbetaald.
Er geldt namelijk een bijzondere regeling voor de ‘terugkerende uitgaven die rechtstreeks voortkomen uit de terbeschikkingstelling of de tewerkstelling in België’. Hieronder vallen:
- De bijkomende kosten van huisvesting in België tegenover het land van herkomst
- De bijkomende kosten van levensduurte in België tegenover het land van herkomst
- De kosten van privéreizen naar het land van herkomst (voor belastingplichtige, partner en kinderen), waaronder reizen ter gelegenheid van een geboorte, een huwelijk of het overlijden van een familielid van het gezin.
Als de werkgever of de vennootschap dergelijke uitgaven ten laste neemt bovenop de bezoldiging, hetzij rechtstreeks, hetzij onder de vorm van specifieke terugbetalingen, dan wordt dit aangemerkt als een terugbetaling van eigen kosten van de werkgever tot een bedrag van 30% van de brutobezoldiging, met een maximum van 90.000 EUR per jaar. Deze ten laste genomen kosten worden dan beschouwd als kosten eigen aan de werkgever, zonder dat hier bewijsstukken voor nodig zijn. Deze 30% is een bovengrens, de werkgever kan bijgevolg ook kosten ten laste nemen voor een lager bedrag. Indien deze maximumgrens niet gerespecteerd wordt, dan wordt het excedent beschouwd als een bezoldiging en ook zo belast. Dit betekent bijgevolg dat het nieuwe fiscale regime minder aantrekkelijk zal zijn voor expats met een jaarsalaris hoger dan 300 000 EUR.
De 30%-regeling wordt geprorateerd voor het jaar van aankomst in België, voor het jaar van vertrek uit België en voor het jaar waarin de 5 of 8-jarige toepassingsduur van het stelsel afloopt. Deze proratering gebeurt op basis van het aantal dagen dat de arbeidsverhouding in België dat jaar heeft bestaan en aan de toepassingsvoorwaarden van het regime werd voldaan.
Indien de werknemer/bedrijfsleider zijn werkzaamheid moet onderbreken en zijn bezoldiging niet wordt doorbetaald (bijvoorbeeld door moederschapsverlof, arbeidsongeschiktheid, ..) , maar de terugkerende uitgaven door een contractuele verplichting verder ten laste moeten worden genomen door de werkgever of de vennootschap, dan moet de brutobezoldiging niet geprorateerd worden. Met andere woorden, er mag dus rekening worden gehouden met het loon dat normaal voor die periodes zou zijn toegekend om de 30%-grens te bepalen. In deze situatie moet de grens van 90.000 EUR niet beperkt worden.
Belangrijk is dat, indien de werkgever of de vennootschap de kosten ingevolge de tewerkstelling in België ten laste gaat nemen, dit contractueel moet vastgelegd worden. Enkel dan kan van het 30%-stelsel genoten worden!
Andere kosten eigen aan de werkgever
Naast de 30%-regel, worden nog drie andere soorten kosten aanvaard als een terugbetaling van kosten eigen aan de werkgever:
- Kosten van verhuis naar België
- Kosten gemaakt voor de inrichting van de woning in België
- Schoolkosten (voor kinderen vanaf de leerplichtige leeftijd, in een privé- of internationale school)
Hier wordt echter niet voorzien in een forfait dus de werknemer of bedrijfsleider moet voor deze kosten wel bewijsstukken kunnen voorleggen.
Het gaat hier onder andere over de kosten van verhuis naar België. Hieronder vallen de kosten van één reis om een nieuwe verblijfplaats in België te zoeken, de reiskosten van de belastingplichtige zelf, van zijn partner en de kinderen die tot zijn gezin behoren. Ook de kosten voor het demonteren, verpakken, laden, vervoeren, ontladen, uitpakken en monteren van het meubilair vallen hieronder.
Daarnaast worden de kosten die verband houden met de inrichting van de woning in België gedaan in de eerste 6 maanden na aankomst in België geviseerd. Dit gaat enkel over de kosten die gemaakt zijn voor de aankoop van materiaal dat bestemd is om in de woning in België te blijven of voor de aankoop van huishoudtoestellen volgens de geldende normen in België (bijvoorbeeld huishoudtoestellen met een aangepaste stekker). Deze kosten worden beperkt tot 1.500 EUR.
Verder gaat het ook nog om schoolkosten (beperkt tot de verplichte elementen). Andere kosten, bijvoorbeeld de verhuis van huisdieren, het opslaan van meubilair, etc, worden expliciet uitgesloten.
Duurtijd van het statuut
Het nieuwe expat regime kan genoten worden gedurende een periode van 5 jaar. Deze periode kan verlengd worden met 3 jaar na de indiening van een nieuwe aanvraag én indien nog steeds voldaan is aan de voorwaarden om te kunnen genieten van het regime. De verlenging dient te gebeuren binnen de 6 maanden volgend op het einde van de eerste 5 jaar van de tewerkstelling in België.
Als de periode van 5 jaar, of in sommige gevallen 8 jaar, verlopen is, vervalt het speciaal regime en bijgevolg ook de voordelen.
Verandering van werkgever
Het stelsel kan gedurende de looptijd van 5 of 8 jaar blijven lopen, ook indien er tussentijds veranderd wordt qua werkgever/vennootschap. Belangrijk is dat dan opnieuw een aanvraag wordt ingediend door de nieuwe werkgever/vennootschap en er dan nog steeds voldaan moet worden aan de toegangsvoorwaarden. De brutobezoldiging wordt voor het jaar van wijziging evenredig toegepast: een pro rata van de tewerkstelling bij elke werkgever. Deze evenredige toepassing geldt ook voor het maximumbedrag van 90.000 EUR.
Wat verdwijnt met de invoering van het nieuwe regime?
De belastingplichtige kan niet langer beroep doen op het ‘reisuitsluitingspercentage’ en de niet-belastbare vergoedingen, aangezien dit vervangen werd door de 30%-regel. Deze verandering zorgt ervoor dat het systeem transparanter en eenvoudiger te beheren wordt voor internationale ondernemingen.
De belastingplichtige zal ook niet meer automatisch beschouwd worden als een niet-inwoner op fiscaal vlak. Met de invoering van het nieuwe regime gelden de normale woonplaatsregels van het WIB92. Een expat die in België woont met zijn of haar gezin zal bijgevolg in België belastbaar zijn op zijn/haar wereldwijd inkomen. Een expat kan enkel nog als niet-inwoner beschouwd worden als hij/zij over een fiscaal attest van inwonerschap in het thuis- of derdeland beschikt, en dit moet elk jaar opnieuw voorgelegd worden aan de fiscus. Op deze manier wil men de situatie van fiscaal statenloosheid wegwerken, aangezien hierdoor heel wat praktische problemen ontstonden (bijvoorbeeld met betrekking tot de dubbele belastingverdragen).
Overgangsregeling
Het nieuwe regime is ingegaan op 1 januari 2022. De expats die in België worden tewerkgesteld vanaf deze datum kunnen dus opteren voor dit speciaal statuut (indien aan alle voorwaarden voldaan is), of de gewone belastingregels volgen.
De groep expats die al gebruik maakte van het oude regime heeft twee mogelijkheden: kiezen voor het nieuwe regime of nog 2 jaar lang genieten van het oude regime (de uitdovingsperiode).
Als de expat opteert voor het nieuwe regime, moet nagegaan worden of aan alle voorwaarden voldaan is. Tevens kan er enkel gekozen worden voor het nieuwe regime indien de expat op 1 januari 2022 minder dan 5 jaar actief was in België. Met andere woorden: alle expats die reeds in België werkten voor 1 januari 2017 kunnen hier niet voor opteren. Voor de onderzoekers wordt hieraan toegevoegd dat ze gedurende deze periode reeds als onderzoeker moesten kwalificeren (door het vereiste diploma of de ervaring). De aanvraag moet digitaal gebeuren voor 31 juli 2022. Als de aanvraag goedgekeurd wordt door de administratie, is het nieuwe regime van toepassing vanaf 1 januari 2022. Indien de aanvraag geweigerd wordt, kan de belastingplichtige nog steeds genieten van het oude regime in de uitdovingsperiode.
Indien de expat niet voldoet aan de voorwaarden van het nieuwe regime, heeft de wetgever voorzien in een overgangsregeling. In dit geval kan hij/zij nog 2 jaar genieten van het oude regime, indien nog steeds aan deze voorwaarden voldaan is.
Elke onderneming die van dit regime gebruik maakt, moet voor elke expat individueel gaan kijken wat de impact is van het nieuwe regime.
Administratieve formaliteiten
De werkgever moet, mits toestemming van de expat (via een ondertekend attest), een elektronisch aanvraagdossier indienen bij de fiscus binnen de 3 maanden na de start van de Belgische tewerkstelling. De administratie heeft dan ook 3 maanden om een beslissing te nemen omtrent de aanvraag.
De werkgever moet telkens in januari (ten laatste op 31 januari) een lijst bezorgen aan de fiscus van de bij hem tewerkgestelde expats die genieten van dit regime. Zo kan de administratie nagaan of elke expat voldoet aan de salarisvoorwaarde.
Deze nieuwe regeling brengt een einde aan de oude administratieve regeling (geregeld in een circulaire uit 1983) en zal zo zorgen voor meer rechtszekerheid, aangezien ze zal worden opgenomen in het Wetboek. De federale regering wil met deze bijzondere regeling België extra in de kijker zetten als een aantrekkelijk en competitief land om zaken te doen, aangezien internationale bedrijven hierdoor de mogelijkheid krijgen om wereldwijd talent naar België te halen tegen een aanvaardbare en competitieve prijs.
Onze Bofidi-experten helpen je graag verder
Heb je specifieke vragen over het nieuwe expat regime? Aarzel dan zeker niet om ons te contacteren.
Het team van Bofidi experten helpt je graag verder.